بدان که شهادت به وحدانیت و رسالت در اذان و اقامه، که از متعلقات نماز و مهیئات ورود در آن است، و در تشهد که خرج از فناء به بقاء و از وحدت به کثرت و در آخر نماز است. عبد سالک را متذکر کند که حقیقت صلوه حصول توحید حقیقى، و شهادت به وحدانیت از مقامات شامله است، که با سالک از اول صلوه تا آخر آن است.
و نیز در آن، سر اولیت و آخریت حق - جل وعلا - است. و نیز در آن سر عظمیى است که سفر سالک من الله ولى الله است کما بداکم تعودون
پس سالک باید همه مقامات توجه این مقصد باشد و حقیقت و حدانیت و الوهیت حق را به قلب برساند؛ و قلب را در این سفر معراجى الهى کند تا شهادتش حقیقت پیدا کند و از نفاق و شرک منزه گردد.
و در شهادت به رسالت نیز اشاره به آن شاید باشد که دستگیرى ولى مطلق و نبى ختمى در این معراج سلوکى از مقامات شامله است، که باید سالک در تمام مقامات متوجه آن باشد و سر ظهور اولیت و آخریت که از مقامات ولایت است، از براى اهلش واضح گردد.
و باید دانست که فرق است شهادت در اول نماز، و شهادت در تشهد؛ زیرا که آن، شهادت قبل از سلوک است و شهادت تعبدى یا تعقلى است، و این شهادت پس از رجوع است و آن شهادت تحققى یا تمکنى است. پس شهادت تشهد را خطر عظیم است. زیرا که در آن دعوى تحقق و تمکن است و دعوى رجوع به کثرت است بى احتجاب.
و چون این مقام شامخ براى امثال ما حاصل نیست، بلکه با این حال که اکنون داریم متوقع نیز نیست، ادب در حضرت بارى آن است که قصور خود و ذلت و نقص و عجز و بیچارگى خویش را در نظر آریم و با حال شرمسارى به بارگاه قدس متوجه شده عرضه داریم:
با الها! ما از مقامات اولیاء و مدارج اصفیاء و کمال مخلصین و سلوک سالکین، حظى جز الفاظى چند نداریم؛ و از جمیع مقامات به قیل و قال قناعت نمودیم که نه از آن کیفیتى حاصل شود نه حال.
بار خدایا! حب دنیا و تعلقات آن ما را از بارگاه قدس محفل انس تو محجوب نموده؛ مگر تو با لطف خفى خود از ما افتادگان دستگیرى فرمایى و جبران ماسبق را فرمایى، تا بلکه از خواب غفلت انگیخته شده راهى به محضر قدس پیدا کنیم.