«وَ مِنَ اللَّیْلِ فَسَبِّحْهُ وَ إِدْبارَ النُّجُومِ؛ همچنین به هنگام شب، او را تسبیح کن و به هنگام پشت کردن ستارگان و طلوع صبح». (طور: 49)
در تفسیر المیزان جمله «و اِدْبارِ النُّجُومِ» چنین تفسیر شده است: «مراد از این جمله آن هنگامی است که ستارگان در اثر روشنی صبح از نظر ناپدید می شوند و منظور از تسبیح در این هنگام، دو رکعت نماز مستحبی است که قبل از نماز صبح خوانده می شود و بعضی گفته اند مراد از آن، نماز صبح است».    

«فَالْمُغیراتِ صُبْحًا؛ با دمیدن صبح بر دشمن یورش بردند». (عادیات: 3) در شأن نزول این سوره آمده است که علی علیه السلامدستور داد در تاریکی شب، مَرْکب ها را آماده کنند، خوراک لازم به آنها بدهند و زین بر آنها نهند و به حالت آماده باش کامل در آیند. هنگامی که پرده تاریکی شب شکافته شد، نماز صبح را با یاران خود به جا آورد و بی درنگ به دشمن حمله کرد. دشمن وقتی بیدار شد که زیر دست و پای اسب های مجاهدان اسلام قرار گرفته بود. این واقعه در جنگ ذات السلاسل و سال هشتم هجرت رخ داد.1

اگر به نماز ایستادی تلاش کن...

امام رئوف حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام درخصوص آداب نماز فرمودند: «اگر برای نماز ایستادی، تلاش کن با حالت کسالت و خواب آلودگی و سستی و تنبلی نباشد. بلکه با آرامش و وقار نماز را به جای آور و بر تو باد که در نماز خاشع و خاضع باشی و برای خدا تواضع کنی و خشوع و خوف را بر خود هموار سازی...»

فقه الرضا(ع) ص۱۰۱

امام رضا (ع) فرموده است :

« نماز صله (پیوند ) و موهبتی است از طرف خداوند مهربان برای بنده از راه رحمت و عنایت. نماز، مطالبه و وصال راه رسیدن بنده به سوی خداوند است البته هرگاه با ثبت خالص وارد نماز شود، وبا تعظیم واجلال هر چه بیشتر برای خداوند تکبیر گوید ، وقرائت را با ترتیل بخواند و با خشوع رکوع را به جا آورد و با تواضع سر از رکوع بردارد و با ذلت و خضوع سر به سجده گذارد، و با اخلاص درحالی که امید به رحمت خدا دارد تشهد خواند سپس نمازش را با رغبتی تمام با امید به رحمت بیکران الهی، سلام دهد و به پایان رساند و در حال بین ترس و امید، فریضه الهی را به انجام رساند پس هرگاه کسی نماز با چنین آداب و شرایطی به جا آورد، حق نماز را ادا کرده است. برگرفته از کتاب نماز و دعا از دیدگاه امام رضا علیه السلام - نویسنده: محسن کتابچی

نشانه قبولی نماز چیست؟

بهترین سخن، سخن خداست. خداوند متعال درباره قبولی نماز، معیاری را در قرآن بیان کرده است که با کمی دقت قابل فهم است. در آیه 45 سوره عنکبوت می فرماید: «ان الصّلاة تَنْهی عن الفحشاء و المنکر».

نشانه قبولی نماز، این است که انسان از گناه دوری کند؛ زیرا نماز باعث می شود که انسان به یاد خداوند باشد و این، باعث خوفِ از نافرمانی می شود.^(۱)

امام صادق ـ علیه السلام ـ در روایتی فرموده است: «هر کس دوست دارد بداند نمازش قبول شده یا نه، ببیند که آیا نمازش او را از گناه و زشتی باز می دارد یا نه؟ پس به هر اندازه که نمازش او را از گناه باز بدارد به همان مقدار نمازش قبول واقع شده است.»^(۲)

^{پی نوشت ها:}

^(۱):تفسیر شبّر، ص 605.

^{(۲): ترجمه المیزان، ج 16، ص 211.}